— Żyj zdrowiej i ruszaj się lepiej!
Stopy to fundament całego ciała — są podstawą dla układu ruchu, dźwigają nas każdego dnia, umożliwiając codzienne funkcjonowanie. To dzięki nim możemy poruszać się, biegać, skakać oraz wykonywać wiele innych aktywności.
Stopy – budowa i funkcje
„Ludzka stopa jest machiną o mistrzowskiej konstrukcji oraz dziełem sztuki”. – Leonardo da Vinci
Leonardo da Vinci, jako wnikliwy obserwator i dociekliwy badacz, dostrzegł unikalność w budowie stopy człowieka. Anatomiczna budowa stopy jest niezwykle złożona, składa się z 26 kości, 33 stawów oraz 107 ścięgien, więzadeł i mięśni. Te wszystkie elementy są zawarte w stosunkowo niewielkiej powierzchni stopy, co czyni jej budowę bardzo skomplikowaną.
Stopy są jednymi z najbardziej zaawansowanych struktur narządu ruchu człowieka. Skóra pokrywająca stopę zawiera liczne gruczoły potowe, a także zakończenia nerwowe (ponad 200 000 tylko w samej podeszwie stopy) oraz drobne naczynia krwionośne. Budowa stopy człowieka opiera się na trójkątnym kształcie, to umożliwia stabilne stanie, przenoszenie dużych obciążeń oraz amortyzację wstrząsów podczas chodzenia, biegania i innych aktywności.
Stopy pełnią wiele funkcji, które są kluczowe dla naszego codziennego życia. Najważniejsze z nich to:
Podpora – stanowią podstawę naszego ciała i zapewniają wsparcie oraz stabilność podczas chodzenia, stania i wykonywania różnych czynności, niezależnie od powierzchni.
Równowaga – odgrywają istotną rolę w utrzymaniu równowagi ciała. Dzięki rozmieszczeniu punktów podparcia możemy utrzymać stabilność nawet na nierównym terenie.
Lokomocja – są niezwykle istotne dla efektywnego poruszania się, umożliwiając nam chodzenie, bieganie i skakanie. Dzięki skoordynowanej pracy kości, stawów, mięśni i więzadeł stopy zapewniają nam zdolność do wykonywania różnorodnych aktywności fizycznych.
Amortyzator – dzięki swojej kompleksowej budowie, umożliwiają płynne przetaczanie podczas różnych ruchów, takich jak chodzenie, bieganie czy skakanie. Ich stawy wykazują elastyczność i umożliwiają dostosowanie się do zmiennego terenu. To płynne przetaczanie stopy odgrywa ważną rolę w amortyzacji sił i redukcji nacisku, który wywierany jest na stawy podczas poruszania się. Dzięki temu stopy mogą dostosowywać się do nierówności terenu, zapewniając nam większy komfort i zmniejszając ryzyko kontuzji.
Przekaźnik – pełnią funkcję swoistego przekaźnika, przekazując informacje związane z otaczającym terenem, takie jak jego ukształtowanie i temperatura. Są w nich liczne zakończenia nerwowe i naczynia krwionośne, które umożliwiają nam rozpoznawanie podłoża, na którym stajemy. Dzięki temu możemy odczuć, czy jest mokre, nierówne, czy może pochylone. Stopy działają jak naturalne sensory, które umożliwiają nam dostarczanie informacji dotyczących warunków terenowych do mózgu. To z kolei pomaga nam dostosować kroki, utrzymać równowagę i uniknąć potencjalnych niebezpieczeństw.
Funkcja chwytna – warto wspomnieć także, że nasze stopy posiadają niezwykle przydatną w codziennym życiu funkcję chwytną. Dzięki temu możemy efektywniej utrzymywać równowagę i stabilność oraz mamy możliwość manipulowania przedmiotami i wykonywania różnorodnych czynności za pomocą stóp. Jest to szczególnie istotne dla osób z ograniczeniami ruchowymi. Osoby niepełnosprawne mogą wykorzystywać stopy do np. pisania, malowania, otwierania drzwi, prowadzenia samochodu, utrzymania równowagi, manipulowania przedmiotami, przenoszenia przedmiotów i wykonywania czynności samoobsługowych. Chwytne funkcje stóp dają im większą niezależność i możliwość wykonywania różnorodnych czynności, które dla większości osób są naturalne i oczywiste.
Wszystkie te funkcje sprawiają, że stopa jest niezwykle ważnym narządem dla naszej mobilności, stabilności i zdolności do przystosowania się do różnych warunków.
Jak widzisz, anatomia stóp jest fascynująca, ale istnieje jeszcze wiele innych fenomenalnych aspektów z nimi związanych, o których przeczytasz poniżej.
Uziemianie – earthing/grounding
Czy zdarzało Ci się ostatnio spacerować boso po plaży, trawie lub mchu? A jeśli tak, to czy po takim spacerze zastanawiałeś się, dlaczego tak wyjątkowo dobrze się czułeś, chodząc po naturalnej powierzchni bez obuwia? Otóż za to dobre samopoczucie i nastrój odpowiada m.in. uziemienie.
Lata szeroko zakrojonych badań wykazały, że kontakt z naturalną energią Ziemi poprzez chodzenie boso po ściółce leśnej, trawie, piasku lub skałach może zmniejszyć przewlekły ból, zmęczenie i inne dolegliwości, które nękają dziś tak wielu ludzi.
Ziemska powierzchnia jest naładowana nieskończoną ilością elektronów, które stale są “dostarczane” przez promieniowanie słoneczne i wyładowania atmosferyczne. Kiedy bose stopy lub skóra mają kontakt z ziemią, wolne elektrony przenikają do ciała. Elektrony te można nazwać największymi przeciwutleniaczami występującymi w przyrodzie, pomagają one neutralizować szkodliwy nadmiar wolnych rodników, które mogą prowadzić do stanów zapalnych i chorób w organizmie. Gdy chodzimy po ziemi, wchłaniamy te elektrony. Korzyści, jakie odczuwamy dzięki temu to przede wszystkim zredukowanie stanów zapalnych. Wolne rodniki, które powodują stany zapalne, mają ładunek dodatni, a elektrony mają ładunek ujemny, dlatego działanie elektronów neutralizuje działanie wolnych rodników. Niestety, współczesny człowiek często zmaga się z przewlekłymi stanami zapalnymi, które mogą prowadzić m.in. do chorób serca, chorób autoimmunologicznych, cukrzycy czy rozwoju komórek nowotworowych. Badania wykazują, że gdy doznajemy urazu w ciele, ładunki ujemne są przenoszone do obszarów dotkniętych chorobą, aby zmniejszyć działanie ognisk zapalnych.
W skrócie — uziemienie przywraca i utrzymuje najbardziej naturalny stan elektryczny ludzkiego organizmu, który z kolei sprzyja optymalnemu zdrowiu w każdym dniu naszego życia. Pierwotna, naturalna energia emanująca z Ziemi jest największym lekiem przeciwzapalnym i spowalniającym starzenie.
Jeżeli zatem chcesz wspierać swoje zdrowie, to jak najczęściej się uziemiaj…
Codzienne chodzenie boso
Przez całą historię ludzie chodzili, siedzieli i spali na ziemi, uprawiali ziemię gołymi rękami i spędzali dużo czasu naturalnie uziemieni. Jednak dzisiaj coraz bardziej oddalamy się od natury ze względu na nasz nowoczesny styl życia. Przewodzące buty naszych przodków z cholewkami ze skóry naturalnej zostały zastąpione izolującą gumą i plastikiem. Śpimy na łóżkach i w domach uniesionych nad ziemią. Plastiki, syntetyczne tkaniny, asfalt, smoła, dywany, winyl — wszystko to blokuje nasze naturalne połączenie z Ziemią.
Dodatkowo nasze otoczenie jest przesycone elektromagnetyczną radiacją, która pochodzi z różnych urządzeń domowych, telefonów i wież komórkowych, sieci Wi-Fi, kuchenek mikrofalowych. Elektromagnetyczne pola emitowane przez te urządzenia są potencjalnie szkodliwe dla naszego zdrowia. Nadmiar wolnych rodników, które powstają w wyniku ekspozycji na to pole, może prowadzić do stanów zapalnych, uszkodzeń komórek, a nawet przyczyniać się do rozwoju różnych chorób, takich jak choroby serca, nowotwory, zaburzenia hormonalne czy problemy neurologiczne. Energia Ziemi pomaga obniżyć te nadmiarowe wolne rodniki, aby Twoje ciało mogło się naturalnie leczyć i regenerować, tak jak powinno. Dlatego też, aby zachować dobre zdrowie, konieczne jest codzienne połączenie się z tą naturalną energią ziemi w celu przeciwdziałania szkodliwym skutkom naszego nowoczesnego stylu życia.
Zatem siądź, wstań, połóż się lub spaceruj po trawie, piasku, ziemi lub kamieniach. Są to wszystko przewodzące powierzchnie, z których twoje ciało może czerpać energię Ziemi. Drewno, dywan, asfalt, beton uszczelniony lub pomalowany oraz winyl nie będą działać i będą blokować przepływ elektronów, ponieważ nie są przewodzącymi powierzchniami. Doświadcz samodzielnie uzdrawiającej energii Ziemi. Chodź na zewnątrz boso przez co najmniej pół godziny i poczuj korzyści z tym związane.
W naszej zachodniej kulturze coraz mniej jesteśmy skłonni do naturalnego chodzenia boso. Wymyślone przez człowieka obuwie stało się powszechnym standardem, a chodzenie boso często uznawane jest za coś nietypowego czy nawet niehigienicznego. Wielu ludzi jest przyzwyczajonych do noszenia butów przez większość czasu, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz. To ogranicza naszą styczność z ziemią, a co za tym idzie, utratę korzyści płynących z kontaktu naszych stóp z naturalnymi powierzchniami. W wyniku tego nasze stopy mogą cierpieć na brak ruchu i stawać się słabe oraz podatne na kontuzje. Warto jednak zastanowić się, czy nie jest czas na powrót do korzeni i odkrycie korzyści płynących z codziennego chodzenia boso.
Korzyści z chodzenia boso
Obserwacje i badania potwierdzają niżej wymienione korzyści z uziemiania:
– Likwiduje przyczyny stanów zapalnych, łagodzi lub eliminuje objawy wielu chorób związanych z zapaleniami
– Redukuje lub likwiduje przewlekłe bóle
– Poprawia sen
– Zwiększa poziom energii
– Zmniejsza stres i sprzyja zachowaniu spokoju poprzez ukojenie systemu nerwowego i regulację hormonów stresu
– Reguluje biologiczne rytmy organizmu
– Rozrzedza krew, poprawia ciśnienie i przepływ krwi
– Łagodzi napięcie mięśniowe i bóle głowy
– Zmniejsza objawy wahań hormonalnych i dolegliwości menstruacyjnych
– Radykalnie przyspiesza leczenie i pomaga zapobiegać powstawaniu odleżyn
– Redukuje lub eliminuje zmęczenie po podróży samolotem spowodowane różnicą czasu
– Chroni ciało przed potencjalnie zakłócającymi zdrowie polami elektromagnetycznymi (EMF) występującymi w środowisku
– Przyspiesza regenerację po intensywnych ćwiczeniach fizycznych
Chodzenie boso może być czymś więcej niż tylko nieformalnym zwyczajem lub przyjemnością dzieciństwa. Coraz więcej osób odkrywa korzyści z chodzenia boso i wykorzystuje je jako narzędzie do poprawy zdrowia i samopoczucia. Niezależnie od tego, czy spacerujesz po trawie, piasku, błocie czy kamieniach, kontakt stóp z ziemią może przynieść wiele pozytywnych efektów dla organizmu. Chodzenie boso to również naturalny sposób na wzmocnienie mięśni stóp i nóg. Gdy chodzimy w butach, nasze stopy są często chronione przed różnymi powierzchniami, co powoduje, że mięśnie stóp stają się osłabione. Chodzenie boso daje stopom swobodę ruchu i pozwala na ich naturalną pracę. Kiedy stąpasz po nierównej nawierzchni, twoje mięśnie stabilizują stopę i angażują się w sposób, który nie jest możliwy podczas chodzenia w obuwiu. Dodatkowo chodzenie boso może pomóc w poprawie równowagi i koordynacji. Stopy mają wiele receptorów nerwowych, które przekazują informacje dotyczące naszej pozycji w przestrzeni do mózgu. Gdy chodzisz boso, te receptory są bardziej aktywne, co pozwala Ci lepiej kontrolować swoje ruchy i utrzymywać równowagę. Regularne chodzenie boso może przyczynić się do wzrostu świadomości ciała i poprawić koordynację zarówno podczas chodzenia, jak i podczas wykonywania innych codziennych czynności.
Chodzenie boso również przyniesie ulgę osobom cierpiącym na płaskostopie, haluksy czy bóle stóp. Naturalny ruch stóp i możliwość swobodnego rozłożenia ciężaru ciała mogą zmniejszyć napięcie i ból w stopach oraz poprawić ogólną postawę ciała.
Warto pamiętać, że chodzenie boso powinno być stopniowe i dostosowane do indywidualnych warunków. Początkowo stopa może być wrażliwa na nieznane powierzchnie, dlatego ważne jest stopniowe przyzwyczajanie jej do nowych warunków. Rozpoczęcie od krótkich spacerów po miękkiej trawie lub plaży może być dobrym pomysłem. Stopniowo możesz zwiększać czas spędzany na chodzeniu boso i eksperymentować z różnymi powierzchniami.
Chociaż chodzenie boso niesie ze sobą wiele korzyści, należy pamiętać o odpowiednich środkach ostrożności. Jeśli decydujesz się na bose chodzenie w publicznych miejscach, takich jak parki czy plaże, zwracaj uwagę na potencjalne zagrożenia, takie jak szkło, ostre kamienie czy inne niebezpieczne przedmioty.
Trenuj boso!
Od dawna zachęcam do aktywności bez obuwia tak często, jak to tylko możliwe. Trening jest jedną z okazji doświadczenia wszystkich korzyści z tym związanych (szczególnie trenując boso w naturalnej przestrzeni).
Korzyści z treningu boso:
– Wzmocnienie mięśni stóp i nóg: Wykonywanie ćwiczeń boso angażuje szeroki zakres mięśni w stopach, stopniowo wzmacniając je. Ponieważ większość obuwia zapewnia amortyzację i podparcie, mięśnie stóp często są osłabione. Trening boso pozwala im pracować w naturalny sposób, co prowadzi do ich wzmocnienia i lepszej funkcjonalności.
– Poprawa równowagi i stabilności: Ćwiczenia boso wymagają większej kontroli nad równowagą, ponieważ stopy muszą dostosowywać się do nierówności i zmian w podłożu. Regularne treningi boso mogą poprawić zdolność utrzymania równowagi i zwiększyć stabilność całego ciała.
– Wzmacnianie mięśni core: Wykonywanie ćwiczeń boso angażuje mięśnie core w większym stopniu, ponieważ konieczne jest utrzymanie równowagi i stabilności ciała. To prowadzi do wzmocnienia mięśni posturalnych.
– Poprawa propriocepcji: Ćwiczenia boso wpływają korzystnie na propriocepcję, czyli zdolność do postrzegania pozycji i ruchu naszego ciała w przestrzeni. Bez obuwia, stopy mają lepszą możliwość odczuwania i reagowania na różne powierzchnie. To z kolei przyczynia się do poprawy koordynacji ruchowej i precyzji.
– Poprawa techniki ruchu: Trening boso pomaga w rozwijaniu naturalnej techniki ruchu, niezależnie od konkretnej formy treningu. Bez ograniczeń narzuconych przez obuwie, stopy mają większą swobodę i elastyczność, co pozwala na bardziej efektywne wykonywanie różnych ruchów.
– Redukcja ryzyka kontuzji: Poprawa siły mięśniowej, równowagi, stabilności i techniki ruchu, które wynikają z treningu boso, może pomóc w zmniejszeniu ryzyka kontuzji zarówno w czasie treningu, jak i podczas codziennych aktywności.
Ważne jest jednak, aby wprowadzać trening boso stopniowo, dając swoim stopom czas na adaptację.
Oprócz codziennego chodzenia i trenowania boso dobrym pomysłem jest również zmiana konwencjonalnych butów na obuwie minimalistyczne.
Konwencjonalne buty vs Minimalistyczne buty typu barefoot
Obecne obuwie, które znajdziemy na sklepowych półkach, cechuje się wąskimi przodami oraz często grubymi i sztywnymi podeszwami, co może ograniczać naturalne ruchy stóp i mieć wpływ na naszą postawę.
Na szczęście mamy możliwość coraz większego wyboru tzw. obuwia minimalistycznego, które staje się coraz popularniejsze wśród osób pragnących połączyć swobodę chodzenia boso z ochroną stóp.
Buty minimalistyczne wyróżniają się kilkoma charakterystycznymi cechami — mają zerowy drop, czyli brak różnicy w grubości podeszwy między piętą a palcami. Podeszwa jest elastyczna, co pozwala stopom na naturalne ruchy i bardziej zrównoważone wsparcie. Dodatkowo minimalistyczne buty mają wystarczającą przestrzeń w przedniej części buta, aby palce mogły swobodnie się ruszać. To wszystko sprawia, że chodzenie w takim obuwiu przypomina naturalne chodzenie boso, daje to stopom większą swobodę ruchu i pozwala na lepsze oddanie naturalnej dynamiki podczas chodzenia.
Powyższe cechy butów minimalistycznych niosą ze sobą wiele korzyści dla naszych stóp, są to:
– Większa swoboda ruchu: Dzięki elastycznej podeszwie i przestrzeni w przedniej części buta, minimalistyczne obuwie pozwala stopom na większą swobodę ruchu. Palce mają możliwość naturalnego rozczapierzania się, co sprzyja poprawie równowagi i koordynacji podczas chodzenia.
– Poprawa stabilności: Zero drop w minimalistycznym obuwiu pomaga w utrzymaniu naturalnej postawy ciała. To z kolei przekłada się na lepszą równowagę i stabilność podczas chodzenia, co może zmniejszyć ryzyko kontuzji.
– Wzmacnianie mięśni stóp: Chodzenie w minimalistycznym obuwiu angażuje większą liczbę mięśni stóp, w porównaniu do tradycyjnego obuwia. Dzięki temu stopniowo wzmacniamy mięśnie, co może przyczynić się do poprawy ogólnej siły i wydolności stóp.
– Poprawa czucia powierzchni: Elastyczna podeszwa minimalistycznego obuwia umożliwia lepsze czucie podłoża. Stopy mają większą możliwość odczuwania różnych powierzchni, co wpływa na lepszą kontrolę nad ruchem i bardziej naturalne stawianie kroków.
– Wspieranie naturalnej dynamiki: Minimalistyczne buty umożliwiają stopom naturalną dynamikę chodu. W porównaniu do sztywnego obuwia bardziej elastyczne i anatomiczne właściwości minimalistycznego obuwia pozwala poruszać się w sposób bardziej naturalny i zgodny z ich naturalną budową.
Warto jednak pamiętać, że każda zmiana obuwia powinna być stopniowa, aby dać stopom czas na adaptację. Osoby, które rozważają przejście na minimalistyczne obuwie, powinny to robić stopniowo i słuchać sygnałów płynących z ich ciała.
Rozpocznij życie na bosaka!
Codziennie chodź boso tam, gdzie masz taką możliwość. Poświęć co najmniej pół godziny dziennie na spacer bosymi stopami po naturalnej powierzchni. Poczuj całym ciałem, jak Twoje nieskrępowane butami stopy odbierają sygnały z podłoża. Trenuj boso! Ciesz się każdym ruchem i doświadczaj zupełnie innej jakości treningu.
Jeżeli chcesz czuć swobodę swoich stóp nawet wtedy, kiedy musisz nosić buty, to koniecznie zmień obuwie na minimalistyczne.
Zadbaj o mobilność i elastyczność stóp, codziennie wykonuj ćwiczenia, które je usprawnią. Wprowadź także regularny automasaż stóp (zobaczysz, ile sprawi Ci to przyjemności). Profity wszystkich tych czynności odczujesz bardzo szybko 🙂